Czym jest dyslalia?
Dyslalia to jedno z najczęstszych zaburzeń mowy u dzieci. Oznacza nieprawidłową wymowę jednej lub kilku głosek – np. seplenienie (trudności przy głoskach „s, z, c, dz”), rotacyzm (problemy z „r”) czy kappacyzm/gammacyzm (trudności przy „k” i „g”). W przypadku dyslalii wielorakiej dziecko ma trudności z wieloma głoskami jednocześnie, co może utrudniać zrozumienie jego wypowiedzi.
Dlaczego warto reagować?

Choć rodzice często słyszą, że „dziecko z tego wyrośnie”, w rzeczywistości wiele wad wymowy utrwala się, jeśli nie są korygowane. Mogą one później wpływać nie tylko na wyraźność mowy, ale też na naukę czytania, pisania, a nawet na poczucie pewności siebie dziecka w kontaktach z rówieśnikami.
Terapia logopedyczna w dyslalii
Terapia polega na wywołaniu prawidłowej głoski, a następnie jej utrwalaniu w sylabach, słowach, zdaniach i swobodnych wypowiedziach. W pracy nad wymową logopeda wykorzystuje elementy zabawy, ruchu i rytmu, aby ćwiczenia były dla dziecka atrakcyjne. W przypadku dyslalii wielorakiej terapia jest zwykle dłuższa i wymaga konsekwencji oraz zaangażowania rodziny.
Rola rodziców
Rodzice odgrywają ważną rolę w codziennym utrwalaniu prawidłowych wzorców mowy. Regularne, krótkie ćwiczenia w domu oraz zwracanie uwagi na poprawną artykulację w codziennych rozmowach znacząco przyspieszają efekty terapii. Najlepsze rezultaty osiąga się, gdy dziecko czuje, że nauka poprawnej wymowy to zabawa i wspólna przygoda.
Kiedy zgłosić się do logopedy?
Wady wymowy są naturalne w pierwszych latach życia, ale jeśli utrzymują się przez dłuższy czas albo utrudniają zrozumienie dziecka, warto skonsultować się ze specjalistą. Wskazaniem jest m.in. brak głoski „r”, seplenienie międzyzębowe czy nieprawidłowa wymowa kilku głosek jednocześnie. Wczesna reakcja zapobiega utrwalaniu się błędnych wzorców i przyspiesza terapię.
Dyslalia a inne funkcje
Czasem trudności artykulacyjne wiążą się z nieprawidłowym oddychaniem, połykaniem czy napięciem mięśni w obrębie jamy ustnej. Dlatego w terapii logopeda może łączyć klasyczne ćwiczenia artykulacyjne z terapią miofunkcjonalną.
Znaczenie wsparcia emocjonalnego
Dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym coraz bardziej zwracają uwagę na to, jak mówią. Brak zrozumienia przez innych lub reakcje rówieśników mogą powodować frustrację i spadek pewności siebie. Wczesna i skuteczna terapia pomaga nie tylko poprawić wymowę, ale też wspiera poczucie wartości i komfort w kontaktach społecznych.
Zobacz również
- Afazja u dorosłych (nabyta)
- Dyzartria i inne zaburzenia neurologiczne
- Dzieci z trudnościami słuchowymi
- Jąkanie (zaburzenia płynności mowy)
- Mutyzm
- Niedokształcenie mowy o typie afazji (DLD)
- Opóźniony rozwój mowy (ORM)
- Spektrum autyzmu (ASD)
- Terapia miofunkcjonalna
- Zaburzenia przetwarzania słuchowego (APD)